RAHMAN VE RAHİM OLAN ALLAH’IN ADIYLA!
4/11- Çocuklarınız konusunda Allah, erkeğe iki dişinin hissesi kadar tavsiye eder. Eğer onlar ikiden çok kadın ise (ölünün) geride bıraktığının üçte ikisi onlarındır. Kadın (veya kız) bir tek ise, bu durumda yarısı onundur. (Ölenin) Bir çocuğu varsa, geriye bıraktığından anne ve babadan her biri için altıda bir, çocuğu olmayıp da anne ve baba ona mirasçı ise, bu durumda annesi için üçte bir vardır. Onun kardeşleri varsa o zaman annesi için altıda bir’dir. (Ancak bu hükümler, ölenin) Ettiği vasiyet veya (varsa) borcun düşülmesinden sonradır. Babalarınız, oğullarınız, siz onların hangilerinin yarar bakımından size daha yakın olduğunu bilmezsiniz. (Bunlar) Allah’tan bir farzdır. Şüphesiz Allah, bilendir, hüküm ve hikmet sahibi olandır.
4/12- Eşlerinizin, eğer çocukları yoksa geride bıraktıklarının yarısı sizindir. Şayet çocukları varsa, -onunla yapacakları vasiyetten ya da (ayıracakları) borçtan sonra- bu durumda bıraktıklarının dörtte biri sizindir. Sizin çocuğunuz yoksa, geriye bıraktıklarınızdan dörtte biri onların (kadınlarınızın)dır. Eğer sizin çocuğunuz varsa geriye bıraktıklarınızdan sekizde biri onların (kadınlarınızın)dır. (Yine bu hükümler,) Edeceğiniz vasiyet veya (varsa) borcun düşülmesinden sonradır. Mirası aranan erkek ya da kadın, çocuğu ve babası olmayan bir kimse olup erkek veya kız kardeşi bulunursa onlardan her biri için altıda bir vardır. Eğer bundan fazla iseler, bu durumda -kendisiyle yapılan vasiyette ya da (varsa) borçtan sonra- üçte bir’de -zarara uğratılmaksızın onlara ortaktırlar. (Bu size) Allah’tan bir vasiyettir, Allah, bilendir, (kullara) yumuşak olandır.
4/176- Senden fetva isterler. De ki: “Allah, ‘çocuksuz ve babasız olanın (kelale’nin)’ mirasına ilişkin hükmü açıklar. Ölen kişinin çocuğu yok da kız kardeşi varsa, geride bıraktıklarının yarısı kız kardeşinindir. Ama (ölen) kız kardeşinin çocuğu yoksa, kendisi (erkek kardeşi) ona mirasçı olur. Eğer kız kardeşi iki ise, geride bıraktıklarının üçte ikisi onlarındır. Ama (mirasçılar) erkekler ve kız kardeşler ise, bu durumda erkek için dişinin iki payı vardır. Allah, -şaşırıp sapmayasınız diye- açıklar. Allah, her şeyi bilendir.
ÖLENLERİN, MİRASTAN PAY ALANLARI KİMLERDİR?
1-Mirastan pay alanlar eşlerdir.
2-Erkek ve kız çocuklarıdır.
3-Anne ve babadır.
4-Erkek kardeşleri ve kız kardeşleridir.
5- Vasiyet ve borçlardır.
Kur’ana göre miras paylaşımını iyi bilmek için vermiş olduğum üç ayet arasında hikmetli ve mantıklı bir bağ kurmak gerekmektedir. Ölenlerin mirası kimlere hangi şartlarda nasıl pay edileceği öncelikle bilinmesi gerekir. Şimdi bunları üç ayetle bağı koparmadan söylenen bir şeyi bir ayetteki hiçbir ayete ters düşmeden anlamaya çalışalım.
1-KURAN MİRASIN, EŞLERİN BULUNMADIĞI PAYLAŞIM ŞEKLİNİ GÜNDEME GETİRİR.
a)-“ Eğer onlar ikiden çok kadın ise (ölünün) geride bıraktığının üçte ikisi onlarındır”
Ölen eşlerin mirasçısı, iki veya ikiden çok kız çocuğu olduğu zaman mirasın üçte ikisi kız çocuklarındır. Geriye kalan miktar da üçte biri anaya babaya pay olarak düşer. Kalan miktarın üçte bir anaya, üçte ikisi de, babaya pay olarak düşer.
6000/3=2000X2=4000= kalan mirasın iki bin lirası, üçte biri anaya üçte ikisi de babanındır.
b)- “Kadın (veya kız) bir tek ise, bu durumda yarısı onundur.”
Eğer ölen eşlerin, bir tek kız çocuğu varsa, yarısı kız çocuğun, diğer kalan yarısı da üçte biri anaya üçte ikisi de babaya pay olarak düşer.
6000/2=3000 kız çocuğa kalan üç bin liranın bin lirası anaya iki bin lirası babaya düşer.
c)- “(Ölenin) Bir çocuğu varsa, geriye bıraktığından anne ve babadan her biri için altıda bir,”
Eğer, Ölen eşlerin bir tek erkek çocuğu varsa, mirasın üçte ikisi onundur. Kalan üçte bir miras ise anne ve babaya altıda bir pay olarak paylaştırılır.
Dikkat edilirse eş olmayan miras paylaşımlarında erkek çocuk mirasçı ise mirasın üçte ikisine sahip olmaktadır bu durumda da ana ve baba mirasın altıda birisi, eşit olarak verilmektedir.
6000/3=2000X2=40000 Erkek çocuğa geri kalan iki bin lira da biner lir baba ve anneye düşer.
d)-“ , çocuğu olmayıp da anne ve baba ona mirasçı ise, bu durumda annesi için üçte bir vardır.”
Ölen eşlerin çocuğu yoksa anne baba ona mirasçı ise, baba üçte ikisi anne üçte birini alırlar.
6000/3=2000. Anneye 4000 babaya düşer.
e)” Onun kardeşleri varsa o zaman annesi için altıda bir’dir.
Ölen eşlerin sadece annesi varsa kardeşleri devreye girmektedir. Anne için altıda bir diğer kalan altıda beş de kardeşlere pay edilir.
6000/6=1000 lira anneye 6000/6=1000X5=5000 lira kardeşlere pay edilir.
Dikkat ederseniz, burada mirası paylaşılan eş kadın olan eştir. Çünkü Babasız ve çocuksuz olan eşlerin ölümünde ayetin bu bölümünde anneye kadın olan eş öldüğü zaman altıda bir miras düşmektedir.
4/176- Ölen kişinin çocuğu yok da kız kardeşi varsa, geride bıraktıklarının yarısı kız kardeşindir.
Nisa yüz yetmiş altıncı ayette ölen erkek eşin mirasının babasız ve çocuksuz olması durumunda mirasın nasıl pay edileceğini gündeme getirmektedir.
Aynı ayetin şu bölümünde;
b)-“ Ama (ölen) kız kardeşinin çocuğu yoksa, kendisi (erkek kardeşi) ona mirasçı olur. Eğer kız kardeşi iki ise, geride bıraktıklarının üçte ikisi onlarındır.”
Şu unutulmamalıdır ki, kardeşler devreye girdiği zaman mirasçı anne vardır. Anne mirasçı olduğu zaman devreye kardeşler girmektedir.
Kadın eş öldüğü zaman , mirasın anneye altıda bir kardeşlere ise iki veya ikiden çok kardeş olduğu zaman altıda beş hisse düşmektedir.
2-ÖLEN EŞLERİN HERHANGİ BİRİSİNİN BULUNMUŞ OLDUĞU ZAMAN PAYLAŞIM ŞEKLİ!
a)-“ Eşlerinizin, eğer çocukları yoksa geride bıraktıklarının yarısı sizindir.”
Ayetin ilk cümlesinde kadın eşin ölüp erkek eş ve onunla ilgili şartlardan bahsetmektedir. Eğer erkek eş mirasçı ise kalan mirasın çocuğu yoksa yarısı erkek eşe düşmektedir. Diğer kalan yarısı kadının anne ve babasına düşer.
6000/2=3000 erkek eşin alacağı miktar. Kalan miktar ise anaya babaya düşendir. 1/3 anaya 2/3 babaya düşer.
b)-“ Şayet çocukları varsa, -onunla yapacakları vasiyetten ya da (ayıracakları) borçtan sonra- bu durumda bıraktıklarının dörtte biri sizindir.”
Eğer ölen kadın eşin çocukları varsa, erkek eşe mirasın dörtte biri düşer. Bu durumda diğer kalan dörtte üç miktar çocuklara pay olarak erkeğe iki kızlara bir olacak şekilde pay edilir.
Yine burada eğer mirasçı eş ve çocuklar varsa o mirastan ne anaya ne de babaya ne de kardeşlere hisse düşmez.
6000/4=1500 erkek eşe düşen miktardır. Geri kalan miktar ölen kadının çocuklarına kızlara bir erkeklere de iki katı olarak pay edilir, bir kız bir erkek ise bir bölü üçü kadının 2/üçü de erkeğindir.
c)-“ Sizin çocuğunuz yoksa, geriye bıraktıklarınızdan dörtte biri onların,”
Erkek eş ölür de geride mirasçı olarak çocuğu yoksa mirasın dörtte birisi kadın eşe kalır geriye kalan miktar babaya ve anaya düşer. O da, üçte biri anaya üçte ikisi de babayadır.
6000/4= bin beş yüz kadın eşe kalan miktar. 4500 tlnin 3000 lira baya bin beş yüz lira da anaya düşer.
d)-“ Eğer sizin çocuğunuz varsa geriye bıraktıklarınızdan sekizde biri onların (kadınlarınızın)dır.”
Eğer erkek eş ölür de kadın eş ve erkek eşin çocukları ona mirasçı kalırsa mirasın sekizde birisi kadın eşin diğer kalan miktar çocuklarındır. O da kız veya erkek evlat durumuna göre erkek evlat dişinin iki hissesi kadar, pay edilir.
Yine burada mirasçı olarak çocuklar ve eş olunca anaya ve babaya miras düşmez.
6000/8 kadın eşine düşen miktar geri klan da kızlara 1/3 erkeklere de 2/3 oranında pay olarak dağıtılır.
e)- Mirası aranan erkek ya da kadın, çocuğu ve babası olmayan bir kimse olup erkek veya kız kardeşi bulunursa onlardan her biri için altıda bir vardır. Eğer bundan fazla iseler, bu durumda -kendisiyle yapılan vasiyette ya da (varsa) borçtan sonra- üçte bir’de -zarara uğratılmaksızın onlara ortaktırlar. (Bu size) Allah’tan bir vasiyettir, Allah, bilendir, (kullara) yumuşak olandır.
Geriye babası ve çocukları olmadığına göre kalan mirasçı kardeşleri ve annesidir. Anne için üçte iki pay var kardeşleri için ise üçte bir pay olarak düşmektedir.
Burada gündeme gelen mirasçı anne ve kız kardeşlerdir. Kardeşlere altıda bir hisse olduğuna göre Mirası aranan burada kadın eştir.
6000/6=bin lira erkek kardeşe bin lira da kız kardeşindir. Kalan altıda /dört miktar annenindir. O da dört bin lira eder.
NİSA 176. CI AYETTE ÖLEN ERKEK EŞİN BABASIZ VE ÇOCUKSUZ PAYLAŞIM ŞEKLİNDEN BAHSETMEKTEDİR.
a)- “Ölen kişinin çocuğu yok da kız kardeşi varsa, geride bıraktıklarının yarısı kız kardeşindir”
Bu ayette ölen erkek eşin mirası pay edilişinden söz edilmektedir.Ölen erkek eşin çocukları yok eşi yok ve babası da yoksa bu sefer annesi ve kardeşleri devreye girmektedir. Ve sadece bir kız kardeş varsa. Mirasın yarısı kız kardeşindir kalan diğer yarısı da annenindir.
6000/2=3000 kız kardeşe 3000 anneye düşen miktar.
b)-“ Ama (ölen) kız kardeşinin çocuğu yoksa, kendisi (erkek kardeşi) ona mirasçı olur.
Ayetin bu bölümünde eğer kız kardeşinin ölümü ve aynı zamanda çocuğunun bulunmadığı bir durumdan bahsetmektedir. Bu durumda iki kardeş olduğu zaman mirasın üçte ikisi kardeşlere ait oluyordu bu miktarın tamamı diğer kardeşe kalmaktadır.
6000/3=2000 lira+2000 lira ölen kız kardeşinden eklenen miktar toplam 4000 lira yapmaktadır anne de 2000 lira hisse alır.
Eğer kız kardeşi iki ise, geride bıraktıklarının üçte ikisi onlarındır.”
Mirasçı olan bu ayette iki kız ve bir anne söz konusudur. Bu durumda mirasın üçte ikisi iki kız kardeşlere, mirasın üçte birisi de anneye düşmektedir.
6000/3=2000 bir kız kardeşindir. İki kız kardeşe 4000 liradır. Anneye düşen pay da 2000 liradır.
c)-Ayetin bu bölümünde iki ve ikiden çok olduğu zaman mirasın üçte ikisine kardeşler sahip oldukları anlaşılıyor. Kalan üçte bir miktar da anneye pay olarak düşmektedir. Dikkat ederseniz erkek olanın mirası kardeşler ve anneye düştüğü zaman kız kardeşler erkek kardeşlerin bir bölü ikisi kadar pay almaktadırlar. Ama kadın eşin mirası paylaşılırken erkek ve kız kardeş ayırım yapılmadan eşit olarak pay almaktadırlar.
ÇOCUKSUZ VE BABASIZ OLAN EŞLERİ KURAN İKİ KATEGORİDE DEĞERLENDİRMEKTEDİR.
1-KADIN EŞİN, ÇOCUĞU VE BABASI OLMAYAN KONUMDA PAYLAŞIM.
b)- Mirası aranan erkek ya da kadın, çocuğu ve babası olmayan bir kimse olup erkek veya kız kardeşi bulunursa onlardan her biri için altıda bir vardır. Eğer bundan fazla iseler, bu durumda -kendisiyle yapılan vasiyette ya da (varsa) borçtan sonra- üçte bir’de -zarara uğratılmaksızın onlara ortaktırlar.
2-ERKEK OLAN EŞİN ÖLÜMÜNDE BABASI VE ÇOCUĞU OLMAYAN KONUMDA PAYLAŞIM.
4/176- Ölen kişinin çocuğu yok da kız kardeşi varsa, geride bıraktıklarının yarısı kız kardeşindir.
4/176- Eğer kız kardeşi iki ise, geride bıraktıklarının üçte ikisi onlarındır.
4/176- Ölen kişinin çocuğu yok da kız kardeşi varsa, geride bıraktıklarının yarısı kız kardeşindir.
4/176- Ama (ölen) kız kardeşinin çocuğu yoksa, kendisi (erkek kardeşi) ona mirasçı olur.
4/176- Eğer kız kardeşi iki ise, geride bıraktıklarının üçte ikisi onlarındır.
4/176- Eğer kız kardeşi iki ise, geride bıraktıklarının üçte ikisi onlarındır.
4/176- Ama (mirasçılar) erkekler ve kız kardeşler ise, bu durumda erkek için dişinin iki payı vardır.
4/12- Eğer bundan fazla iseler, bu durumda -kendisiyle yapılan vasiyette ya da (varsa) borçtan sonra- üçte bir’de -zarara uğratılmaksızın onlara ortaktırlar.
yetlerin bu bölümünde şu konunun iyice anlaşılması gerekir. 4/11- Onun kardeşleri varsa o zaman annesi için altıda bir’dir.
4/176- Eğer kız kardeşi iki ise, geride bıraktıklarının üçte ikisi onlarındır.
4/176- Eğer kız kardeşi iki ise, geride bıraktıklarının üçte ikisi onlarındır.
Bu iki ayet Farklılığı birisinde erkek olan eşin kalan miras paylaşımıdır. Diğerinde ise kadın olan eşin miras paylaşımıdır.
Kadın eş mirasçı ise çocukları olduğu zaman mirasın 1/8 zini alırken, erkek eş mirasçı olurken çocukları olunca mirasın 1/dördünü alıyordu. Diğer taraftan da miras paylaşımında çocuklardan, devamlı erkek iki dişi hissesi olarak almaktaydı. Bu durum göz önünde bulundurarak iki mirası aranan kadın ve erkek eşin miras paylaşımında da elbette farklılık olacaktır.
4/11 Onun kardeşleri varsa o zaman annesi için altıda bir’dir.
4/12- Mirası aranan erkek ya da kadın, çocuğu ve babası olmayan bir kimse olup erkek veya kız kardeşi bulunursa onlardan her biri için altıda bir vardır.
4/12 Eğer bundan fazla iseler, bu durumda -kendisiyle yapılan vasiyette ya da (varsa) borçtan sonra- üçte bir’de -zarara uğratılmaksızın onlara ortaktırlar. (Bu size) Allah’tan bir vasiyettir, Allah, bilendir, (kullara) yumuşak olandır.
4/176- Ölen kişinin çocuğu yok da kız kardeşi varsa, geride bıraktıklarının yarısı kız kardeşindir.
4/176- Eğer kız kardeşi iki ise, geride bıraktıklarının üçte ikisi onlarındır.
4/176- Ama (mirasçılar) erkekler ve kız kardeşler ise, bu durumda erkek için dişinin iki payı vardır.
Dikkat ederseniz Kuran babasız ve çocuksuz olan erkek veya kadın eşin miras ile hükmünü açıklarken mirasın sadece anne ve kardeşlere kalabileceğini açıklamaktadır.Yalnız erkek eşin mirası ile kadın eşin mirasının farklı şekillerde paylaşımından söz etmektedir.
Miras ile ilgili konuda, Nisa suresi üç ayette,(11,12,176) müteşabih benzeşme ve karmaşık olarak serpiştirilmiştir. Miras taksimi yapılırken erkek eşin babasız ve çocuksuz olan konumunda sadece miras anne ve kardeşlere pay edilmektedir. Kadın eşin mirası da babasız ve çocuksuz olduğu zaman sadece anne ve kardeşlere pay edilmektedir. Şimdi biz mirasın Kur’an bütünlüğü içerisinden yola çıkarak hangi eşin mirası pay edildiğini malın paylaşım şeklinden yola çıkarak anlamaya çalışacağız inşallah.
ERKEĞİN ÖLÜMÜ SONUCUNDA BABASIZ VE ÇOCUKSUZ PAYLAŞIM ŞEKLİ!
ERKEĞİN ÖLÜMÜ SONUCUNDA BABASIZ VE ÇOCUKSUZ PAYLAŞIM ŞEKLİ!
Önce şunun değişmez bir kural olarak iyi bilinmesi gerekir.4/11- Çocuklarınız konusunda Allah, erkeğe iki dişinin hissesi kadar tavsiye eder.
Ayetlerde geçen şu ifadeler bu şekilde paylaşım şeklinden erkek olan eşin babasız ve çocuksuz paylaşım şeklinden söz etmektedir.
4/176- Ölen kişinin çocuğu yok da kız kardeşi varsa, geride bıraktıklarının yarısı kız kardeşindir.
6000/2= 3000 lira kız kardeşe üç bin lira da anneye düşmektedir.
4/176- Eğer kız kardeşi iki ise, geride bıraktıklarının üçte ikisi onlarındır.
6000/3=2000 lira bir kıza düşen miktar+2000 lira öbür kıza düşen miktar. 2000 lira da anneye düşen miktardır.
4/176- Ama (mirasçılar) erkekler ve kız kardeşler ise, bu durumda erkek için dişinin iki payı vardır.
Miras bir kız bir erkek olsun.
6000/3=2000 anneye düşen miktar 4000/3=1333.3 kız kardeşe 2666.6 lira da erkek kardeşe pay olarak düşer.
ÖLEN KADIN EŞİN BABASIZ VE ÇOCUKSUZ MİRAS PAYLAŞIM ŞEKLİ!!
4/11 Onun kardeşleri varsa o zaman annesi için altıda birdir.
6000/6=1000 lira anneyedir kalan beş bin lira da iki kız kardeşe eşit olarak dağıtılır.
4/12- Mirası aranan erkek ya da kadın, çocuğu ve babası olmayan bir kimse olup erkek veya kız kardeşi bulunursa onlardan her biri için altıda bir vardır.
Ayetin bu bölümünde kadın olan eşin mirasından söz edilmektedir.
6000/6=1000 lira erkek kardeşe 1000.lira kız kardeşe. 4000 lirada anneye düşer.Yani kardeşler mirasın iki veya daha çok oldukları zaman üçte birisine sahip olmaktadırlar.
4/12 Eğer bundan fazla iseler, bu durumda -kendisiyle yapılan vasiyette ya da (varsa) borçtan sonra- üçte bir’de -zarara uğratılmaksızın onlara ortaktırlar. (Bu size) Allah’tan bir vasiyettir, Allah, bilendir, (kullara) yumuşak olandır.
6000/3=2000 lira kız ve erkek kardeş farkı gözetilmeksizin eşit olarak kaç kişi ise pay edilir. Anne üçte ikisi aldığına göre anneye düşen pay 4000 liraya tekabül etmektedir.
Kalan üçte iki miktar anneye düşmektedir.O da 4000 lira eder.
Sonuç olarak, Kur’an’da en zor anlaşılan müteşabih ayetlerden olan konu miras paylaşımıdır. Vahiysel bilgiler ile matematiksel bilgilerin eylem haline dönüşen bir konudur. Yukarıda mirasın paylaşımı ile ilgili öne çıkan üç ayet içerisinde biri birleri ile irtibat koparılmadan olay çözüme ulaşmaktadır.
Kur’an’da geçen miras ile ilgili ayetler Kur’an mantığının nasıl ortaya konması gerektiğini de bize sunmaktadır. Kur’an dikkat ederseniz bilinen şeylerden yola çıkarak bilinmeyen şeyleri bize öğretme metodunu sunmaktadır.
Bazı ateistler Kur’an’da geçen miras ile ilgili ayetleri anlama konusunda aciz kaldıkları için, Kur’an’ı çelişkiler halinde bir kitap olarak tanımlamaktadırlar. Oysa Kur’an’da,vahiysel bilgilerle, matematiksel bilgiler arasında, asla bir çelişki yoktur asıl çelişki konuyu anlayamayanlardır.
4/ 82- Onlar hala Kur’an’ı iyice düşünmüyorlar mı? Eğer o, Allah’tan başkasının Katından olsaydı, kuşkusuz içinde birçok aykırılıklar (çelişkiler, ihtilaflar) bulacaklardı.
Miras düşen kişileri Kur’an şöyle sıralamaktadır. a)- eşler, b) çocuklar,c)- anne ve babalar,d)- kardeşlerdir.
Hangi şartlarda kime miras düşüp düşmeyeceğini Kur’an şu şartlara bağlamaktadır.
1-Hayatta eşlerden herhangi birisi yoksa anaya ve babaya miras düşer.
2-Eşlerden birisi olup da çocukları yoksa anaya babaya miras düşer.
3-Eşlerden ve çocuklardan ve babalardan birisi yoksa kardeşlere miras düşer.
4-Eşlerden herhangi birisi ve çocukları olduğu her hangi birisi olduğu zaman, babaya anaya ve kardeşlere miras düşmez. Mirasın tamamı eşler ve çocuklarındır.
Miras ile ilgili ayetleri anlamaya çalışırken bu şartları göz önünde bulundurarak anlamaya çalışmak lazımdır. Yoksa sonuca doğru olarak ulaşılamaz.
Doğrularım Allah’a yanlışlarım ise bana aittir. En doğrusunu Allah bilir.
ALİ RIZA BORAZAN
MERSİN - ANAMUR
9-11-2015
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder